Enpresetako eta erakundeetako berrikuntzaren bilakaera ikuspegi itxi eta barne-ikuspegi batetik ikuspegi ireki eta kolaboratiboago batera igaro da. Duela urte batzuk berrikuntza erakundearen beraren mugen barruan gauzatzen zen, ikerketaren eta barne-garapenaren ikuspegitik. Enpresek beren I+G ekipoetan inbertitzen zuten, eta beren esperientzian eta barne-baliabideetan oinarritzen ziren ideia berriak eta existitzen ziren arazoen konponbideak sortzeko.

Urteak igaro ahala, erakundeek irtenbideak bilatu behar izan zituzten enpresatik kanpo. Ingurune lehiakor gero eta handiagoaren eta barne-prozesuen eraginkortasun eskasaren ondorio da hori, erakundeek gastua egin arren.

Henry Chesbrough irakasleak sortu zuen 2003an, eta Open Innovation terminoak ingurunearekiko harremanean eta lankidetzan oinarritutako enpresa-berrikuntzako estrategiari egiten dio erreferentzia, asmo handiko konponbideak bilatzeko. Horrela, enpresek kanpoko eragileekin lankidetzan aritzeko aukera izango dute, konponbideak garatzeko eta helburuak lortzeko, ohiko prozesuaren bidez baino modu eraginkorragoan.

Hasiera batean berrikuntza irekia bi erakunderen arteko lankidetza moduan gauzatu bazen ere, gaur egun eragile askok berrikuntza-prozesu berean parte hartzen duten adibide ugari daude.

Berrikuntza irekiaren eraginkortasuna ez da multinazional gutxi batzuetara mugatzen. Era guztietako erakundeen, beteranoen, gazteen, handien edo txikien, publikoen edo pribatuen barneko eta kanpoko ezagutzaren erabilera eraginkorragoa egiten duen prozesua da.

Ospe handiko euskal enpresek, hala nola Mondragon Korporazio Kooperatiboak, Danobatgroupek edo CAFek, urteak daramatzate Open Innovation proiektuak abian jartzen, enpresen lehiakortasuna hobetzeko helburuarekin.

CAFen kasuan, adibidez, CAF Startup Station izeneko plataforma bat garatu dute. Tresna honen helburua startup desberdinekin eta ekintzaileekin lankidetzan aritzea da, trenbide-sektorerako irtenbide berritzaileak garatzeko. Plataformak enpresaren baliabide ekonomikoak eta ezagutza teknikoak eskuratzeko aukera ematen die kanpoko eragile horiei, eta produktu berriak baldintza errealetan probatzeko aukera ematen die.

Azken urteotan, berrikuntza irekiak bilakaera izan du, eta gero eta indar handiagoa ematen zaio lankidetzari. Horrela, berrikuntza-ekosistemak ezartzen ari dira. Berrikuntza-ekosistemak hainbat enpresak eta eragilek osatutako sareak edo komunitateak dira, eta elkarrekin lan egiten dute berrikuntzak sortzeko eta ezartzeko. Horretarako, baliabideak, ezagutzak eta esperientziak partekatzen dituzte, berrikuntza eta ideia berrien garapena sustatuz. Aliantza horiek industria-sektore batean edo eremu geografiko espezifiko batean zentratuta egon ohi dira, eta, horrela, berrikuntza modu eraginkorragoan sustatzen da.

Munduko berrikuntza-ekosistemen adibide batzuk dira Silicon Valley Estatu Batuetan, Stockholm Suedian edo Shenzhen Txinan. Ekosistema horietan Google, Spotify eta Huawei multinazionalak daude, hurrenez hurren.

Laburbilduz, prozesu horien bilakaerak erakusten du enpresek gero eta kontzientzia handiagoa dutela berrikuntzak hainbat eragileren parte-hartzea eta ideia eta ikuspegi berrietara irekitzea eskatzen duela.