Energiaren mundua pil-pilean dago. Datozen hamarkadetan, mehatxu handiak agertzen diren eta aukera nabarmenak agertzen diren bidegurutze handi baten aurrean aurkitzen da Euskadik. Mundu osoan kontsumitzen den energia primarioaren % 87 jatorri fosilekoa da. Zibilizazio teknoindustriala ikatzaren, petrolioaren eta gasaren kontsumo masiboaren menpe dago. Hala ere, gutxi gorabehera bi hamarkada daramatzate hondoko hainbat korronte nazioarteko energia-sistemaren oinarriak aldatzen ari direnak. Nagusiena, epe luzerako erabakigarriena, Lurreko klimaren aldaketa da, erregai horien errekuntza masiboaren ondorioz.
Aurrekari horren aurrean, Europako energia-politikarako hiru funtsezko faktore kontuan hartu behar dira. Lehenik eta behin, munduan gero eta urriagoak eta garestiagoak diren petrolio-baliabideen aldeko borroka gero eta handiagoa, zeinaren islarik onena azken 20 urteotan bere kontrolerako bi gerrak, Kuwait eta Irak. Borroka hori bizkortu egin da mundu arabiarrean askatasunaren, duintasunaren eta demokraziaren aldeko azken herri mobilizazioek, baliabide energetikoen esportazioa baldintzatu baitute, petrolio upelaren prezioaren igoerari eraginez.
Bigarrenik, Errusiak, Europar Batasuneko energia hornitzaile erabakigarria denak, bere petrolio eta gas baliabideak botere geopolitikoen bektore gisa erabiltzeko konpromiso argia hartu du. Herrialde eslaviarrak urteen poderioz eboluzionatu du petro-Estatu baten aldaerarantz. Errusiako energia-konpainia handi guztiak, Gazprom erraldoitik hasita, Kremlinen kontrol estuan daude, zeinak ez baitu zalantzarik izan gasa edo petrolioa mozteko neguaren erdian Ukrainari eta errepublika baltikoei garrantzi politikoa egon denean. edo desadostasun ekonomikoa. Azkenik, Fukushimako zentral atomikoaren krisiak zalantzan jarri du teknologia nuklearraren segurtasuna. Japonia bezalako teknologikoki oso aurreratua den herrialde batek krisia kaudimenez, gardentasunez eta eraginkortasunez kudeatzeko gai ez dela erakutsi izanak teknologia horren etorkizuna lainotu du.
Horrek guztiak esan nahi du Europar Batasunak kanpotik datorren energiarekiko duen menpekotasun handia, %54, bere eredu ekonomikoaren ahultasun handitzat hartzen dela, batez ere etorkizuneko joerak aztertzen direnean. Horietatik, energia-baliabide konbentzionalen lehia gogorra estrapolatu daiteke, eta horrek gero eta prezio handiagoak izango ditu. Erreferentzia-esparru horren barruan, Europar Batasunak 2050. urterako karbono-eduki oso baxuko ekonomia baterantz joatea proposatu du, erregai fosiletatik apurka-apurka urrunduz. Eraginkortasun erradikalean, energia berriztagarrietan eta sorkuntza banatuan oinarritutako energia-autosufizientzia handiagoaren alde irmotasunez joatea Europarentzat segurtasun energetikoa da, baita bere ekonomia modernizatzeko aukera estrategikoa ere. Europako Batzordeak agiri garrantzitsu batzuetan moldatu du konpromiso hori. Garraioari buruzko Liburu Zuri berria – Europako garraio-eremu bakarrerako bide orria. Garraio-sistema lehiakor eta baliabide eraginkorrerantz. Emisioak arintzeko eta klima-aldaketari buruzko Estrategia – 2050erako karbono baxuko Europa lehiakorra eraikitzeko bide-orria-. 2011ko bigarren seihilekoan aurkeztuko den Estrategia Energetikoa – 2050eko Energia Ibilbide Orria-.
Testuinguru horretan, Euskadik bere epe luzerako posizionamendu estrategikoa bilatu beharko luke, enpresentzat eta etxeko ekonomientzat lehiakorrak diren prezioetan energia-horniduraren erabilgarritasuna bermatuz eta gero eta ingurumenarekiko nahasketa positiboagoa bultzatuz, hau da, karbono-eduki gutxiagorekin. . Epe luzerako Euskadiren erronka bikoitza da. Lehenik eta behin, bere ekonomian eraginkortasun energetiko handiagorantz joatea erabakigarrian, eskaria kudeatzeko politiken bitartez garraioaren, etxearen eta hirugarren sektoreen energia-kontsumo handian eraginez. Bigarrenik, lankidetza publiko-pribatu estrategikoaren bidez, bere industria, teknologia eta ikerketa-ezagutza oinarriak lerrokatzea, herrialde honek Europako eskualdeen artean protagonismoa izan dezan etengabeko trantsizio energetikoan. Iberdrola edo Gamesa bezalako enpresak mundu mailako eragileak izan dira azken hamarkadan teknologia eolikoaren nazioarteko abiapuntuan, berriztagarrien bandera. CAF mundu mailako eragilea da trenbide-sistemen gero eta hedapenean, etorkizuneko mugikortasun jasangarrirako funtsezkoa. «Hamarrekin biderkatuta» hori da herri honek egin dezakeena eta egin behar duena.
2050. urterako, Eusko Jaurlaritzak estrategia integratu eta koherente bat formulatu, adostu eta zabaldu beharko luke, garraioa, energia, lurralde antolaketa, eraikuntza eta klima-aldaketa barne hartzen dituena. Bere hari komunean karbono isuri oso baxuko ekonomia batera joatea izan beharko litzateke, eraginkortasun erradikalean, eskariaren kudeaketan, energia berriztagarrietan eta sorkuntza banatuan oinarrituta, gasa trantsizio-energia gisa. Euskadik datozen urteetan lehiatuko den nazioarteko trantsizio energetikoaren aukera leihoa aprobetxatzeko Europako eskualdeetako bakar batek ere ez du Euskadiren gaitasun fiskala. Lehen mailako tresna da, herrialde honek bere ehun industrial eta teknologikoaren nazioarteko posizionamendua indartzeko aprobetxatu beharko lukeena, bai eta karbono gutxiko ekonomiarako bere eraldaketa modernizatzaile propioa egiteko ere.