Astelehen honetan, 2019ko azaroaren 26an eta asteartean, 27an NAIDER 2019ko EuskalHiriako XVIII. Kongresuan izan da. a>, Donostiako Kursaal Auditoriumean egin zena. Kongresua Jasangarriaren 11. zenbakiarekin bat egiten du. Garapen Helburuak (GEH), zeinaren helburua hiri inklusiboak, seguruak, erresilienteak eta jasangarriak lortzea, non pertsona eta lekurik ez den atzean geratzen. Ekitaldi horretan ospe handiko politikariak eta eragileak elkartu ziren, hala nola, Iñaki Arriola López (Eusko Jaurlaritzako Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Saileko sailburua), Elena Moreno Zaldibar (Ingurumen sailburuordea). Eusko Jaurlaritza) , Gorka Urtaran Aguirre, Eneko Goia Laso eta Juan Mari Aburto (Gasteizko, Donostiako eta Bilboko alkateak, hurrenez hurren), beste askoren artean. Bertan izan ziren Europako Batzordeko eta UN-Habitat-eko ordezkariak, baita prestigio aitortua duten estatuko eta nazioarteko beste ordezkari batzuk ere.
Lehenengo egunean (astelehena, azaroak 26) Euskal Herriko Hiri Agenda lantzeko Estatuko eta nazioarteko agenda ezberdinak lerrokatzea eta integratzearen garrantzia nabarmendu zen: 2030 Agenda, Hiri Agenda European eta Espainia , Euskadi Basque Country 2030 Agenda , Klima 2050, 0dalsarea Agendaren maila anitzeko ikuspegia ezinbestekoa da nazio eta nazioarteko panoraman dauden garapen jasangarrirako helburu eta proposamen desberdinak lerrokatzeko. Hiriaren ideia ere plataforma integratua eta transdiziplinartekoa baten ikuspegitik jorratu zen, non dimentsio sozialak, ingurumenekoak eta ekonomikoak hiri-ingurune batean integratzen diren, hiria, zerbitzatzen duena. irtenbideen nodo gisa.garapen iraunkorraren erronkarako.
Bigarren egunean (asteartea 27) ‘Ingurugiroki jasangarria den Hiria’ mahai-ingurua nabarmenduko dugu, zeinaren bidez gure hirien eraldaketarekin lotutako hainbat gai jorratu ziren ingurumenaren aldetik jasangarria den eszenatoki batera. Elena Moreno Zaldibarrek, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen sailburuordeak, Eusko Jaurlaritzak ingurumen gaietan egindako ekarpenak nabarmendu ditu, eta Gorka Urtarán Agirrek, Gasteizko alkateak, hiri mugikortasunaren erronkei erreparatu die. eta sektore honen zailtasunak nabarmenduz, hala nola, oinezkoen eta txirrindularien arteko gatazkak.
Salvador Ruedak, Bartzelonako Hiri Ekologia Agentziako zuzendariak, eskuzabaltasuna hiri iraunkorrak sortzeko bultzatzaile gisan zentratu zuen bere hitzaldia. Guztiok ados gaude gure hiriak eraldatzeko erronkan parte hartzen duten eragile desberdinak ados ez badaude, ez dagoela etorkizun posiblerik. Salvadorrek hiru eragile mota nabarmendu ditu bereziki: herritartasuna, politika eta irtenbide teknikoak. Alde batetik, ahalegin handia egin behar da herritarrak jasangarritasunarekin identifikatu daitezen, horrek hiri jasangarrietan bizitzearen onuradun zuzenak direla sentiaraziko duelako eta, ondorioz, hori lortzeko lan egingo dutelako. Bestalde, talde teknikoek aurre egin behar ditugun erronka desberdinak konpontzeko beharrezkoak diren teknologia eta teknikak garatu behar dituzte. Azkenik, arlo politikoak gure hiriak eraldatzen laguntzen duten lehentasunezko gaietan inbertitu behar du. Gasteiz aipaturiko hiru talde moten arteko sinergietan (politikoa, herritartasuna eta teknologia) bere arrakasta oinarri duen hiriaren adibidetzat hartu zen, Europako Hiri Berdearen Sarirako hautagaitza-garaian gertatu zen bezala.
Azkenik, ekonomia zirkularraren garrantzia nabarmendu dute hizlariek, bereziki plastikoen ekoizpena eta kontsumoa eta botatzen diren elikagaien erabilera murriztekoren beharrari dagokionez. Bi erronkak funtsezko piezak izango dira Euskadiko Ekonomia Zirkularra 2030rako Estrategia berrian.
NAIDERen uste dugu EAEko Hiri Agenda berriak ez duela beste dokumentu bat besterik izan behar, kongresuan zehar adierazi den bezala. Hori dela eta, dokumentua “oinarrituta” egon behar da eta hitzetatik ekintzetara pasa. Praktikan jartzeko, beharrezkoa da dokumentuan jorratzen diren ingurumen-erronka guztiak (hondakinen murrizketa, mugikortasun jasangarria, eraldaketa energetikoa…) gure kulturan txertatzea eta gizarte lehentasunezko alderdi bihurtzea. Gure helburuak, maila indibidualean, jasangarritasunaren erronka hauek geureak bezala sentitzea izan behar du, konpromiso pertsonal eta ezinbesteko helburu gisa. Saihestu behar da hori guztia ikuspegi politikotik soilik jorratzea, horretarako gizarte eta ingurumen arazo ezberdinei buruzko kontzientzia areagotzeko aukera ematen duen aldagai kulturala sartu behar dugu.
Erronka hauek gure eguneroko pentsamenduetan txertatu gabe, kultura mailan merezi duten pisua eman gabe, ingurumen- eta gizarte-arazoek konpondu gabeko arazoak izaten jarraituko dute, gero eta denbora gutxiago geratzen den aldearekin. Erronka hauek gure kulturaren parte bihurtzea lortzen badugu, hala nola gure hizkuntza edo beste ohitura batzuk, irtenbideak azkartu egingo dira. Gogora dezagun: guretzat sentitzen dugun guztia babestu ohi dugu. Eta hori izan behar du ingurumena eta justizia soziala garatzeko sentimendua. Zorionez, belaunaldi berriak indartsu joan dira, eta gu izan behar dugu maila guztietan ingurumenaren eta gizartearen kontzientziaren agintean hartzen ditugunak.
Julen González Redín
Garapen Iraunkorrean doktorea