COP21eko zortzigarren eguna.
India izatea leporatzen diote COP21eko negoziazioak aurrera egiteko oztopo handienetako bat. Mendebaldeak Indiari bere jarrera onartezina leporatzen dio, eta Indiako gobernuak eta GKEek uste dute India negoziazioen porrotaren ahuntz gisa erabili nahi dela. Indiak aurkeztutako INDC (National Determined Contribution) bere etorkizuneko emisioak gutxiestearen errudun da eta bere emisioei sabairik ez jartzearen erruduna da. Horrek, energia-iturri nagusi gisa ikatza oinarri duen garapen ereduarekin batera, bere jarrera zaila egiten du goi bileraren helburuekin bateratzea. Erantzukizun Partekatu baina Desberdintuaren printzipioan tematzen dira, eta erantzukizuna exijitzen die herrialde aberatsei klima aldaketaren eragile nagusia izateagatik. Hala ere, India bera da dagoeneko munduko hirugarren CO2 igorle handiena, eta hori erabiltzen du Mendebaldeak sortzen ari den potentzia honi erantzukizuna eskatzeko.
Indiak «justizia klimatikoaz» hitz egiten du: egungo eskumenen garapena emisioetan oinarritu da. Hori dela eta, herrialde pobreak bere burua hazteko, momentuz isurtzen utzi behar zaie. Bi graduko segurtasun-mugaren barruan egoteko, horrek esan nahi luke herrialde garatuenek isurketak gaur egun proposatzen dena baino are gehiago murriztu beharko lituzketela garapen-bidean dauden herrialdeetan hazteko espazio hori uzteko. Eta horrek gauza bat esan nahi du: India herrialde aberatsei “hazteko” eskatzen die. Ia ezer ez.
Bitartean, Txina zuhurtziaz geratzen da negoziazioetatik kanpo. Esaten da, iaz Liman gertatu zen bezala, Mendebaldeko potentzialarekin bat egiten amaituko duela, herrialde gutxiago garatuen multzoa utziz (1972ko Stockholmeko Konferentziatik parte hartu du). Negoziazioen nondik norakoak in extremis zehaztuko dituen Txina, AEB eta Frantziaren arteko azken aliantza posibleaz hitz egiten da.
Egoera tirabiratsua da, eta aditu batzuk beldur dira azkenean akordio ahul eta loteslea ez den bat bakarrik lortuko ez dena, gehienez bi berotze graduko helburua lortuko ez dena. Gailur honetan jokoan dauden lehentasun nazionalak bateratzea zaila da, eta horregatik hain zaila eta aldi berean hain garrantzitsua da akordioa lortzea, non jada ezinbestekoa bihurtzen ari den. Baina gogora dezagun akordioaren zati handi bat idatzita dagoela jada, eta aurreikuspenak onak direla.
