Ekologikoarekin erlazionatutako zerbait entzuten edo ikusten dugunean, saihestezina da zerbait ona eta edozein alderditan ona pentsatzea: osasuntsua, naturala, kalitate gorena, animaliekiko errespetua, zapore hobea… eta jasangarria. Organiko guztiak iraunkortasuna eta ingurumen erantzukizuna iradokitzen ditu. Espainiako Errege Akademiak honela definitzen du “ekologikoa”: Ingurumena kaltetzen duten konposatu kimikorik erabili gabe egin edo lortu edo Produktu edo jarduera bati buruz esana: ez dela ingurumenarentzat kaltegarria. Laburbilduz, nekazaritza ekologikoa bioaniztasuna babesten eta ekosistema errespetatzen duten teknika eta prozesuen erabileran oinarritzen da. Hala ere, errealitatea erabateko gardentasunarekin ikusten uzten ez diguten ezkutuko alderdi batzuk daude.
Nekazaritza ekologikoak ingurumena eta klima babesten lagundu behar du, biodibertsitatea kontserbatzen. Baina zer gertatzen da, nahiz eta ziurtagiri ekologikoa izan, beste herrialde edo kontinenteetatik datozen elikagaiekin? Produktu hauek kamioi, hegazkin eta baita itsasontzien bidez garraiatzen dira, kutsadura maila handiko garraiobide guztiak. Badirudi garraioaren ingurumen-inpaktu izugarria ez dela kontuan hartzen elikagai bat ekologikoa dela ziurtatzeko orduan. Eta hori gutxi balitz bezala, zer gertatzen da fruta, barazkiak… “babesteko” erabiltzen diren plastikozko kontaezinezko ontziekin? Plastiko hori ez al da kutsatzen? Ala ere ez al da kontuan hartzen?
Produktuen garraioari dagokionez, ziurtapen ekologikoak bete behar dituen beste printzipioetako bat da, Europako Parlamentuaren eta Kontseiluaren 2018/848 (EB) Erregelamenduan, “Banaketa eta tokiko zirkuitu laburrak sustatzea. Europar Batasuneko lurraldeetako ekoizpenak”. Agerikoa da produktu asko daudela (zigilu organikoarekin) aldizka urrutiko herrialdeetatik, beste kontinenteetatik, inportatzen direnak. Adibide garbi bat jengibre ekologikoa da; Azken hilabeteotan, bere nutrizio-propietateengatik ezaguna den Txinatik datorren produktu honen eskaria nabarmen hazi da Espainian.
Elikagai hauen ekoizpen-prozesuaren oinarrizko beste printzipioetako bat ziklo naturalekiko errespetua da. Gaur egun, urte osoan zehar denboraldi bakarreko produktu tipikoak ditugu eskuragarri. Arrazoi nagusia negutegietan edo heltze-ganberetan ekoiztea da, non hazteko denbora naturala errespetatzen ez den; edo imitazio artifizialak, Espainian tomatearen laborantza kasu. Tomatearen hazkuntza-aldi naturala uda da, denboraldi amaieran kontsumitzekoa; hala ere, urte osoan barazki-denda eta supermerkatuetan dago eskuragarri. Tomate hau tomate tradizionalaren gaineko hautaketa artifizial batetik lortzen da; Bi moten arteko aldea begi hutsez hautematen ez bada ere, egia da probatzean, tomate artifiziala zaporerik gabekoa eta nahiko kaskarra izatearen ezaugarria baita.
Nekazaritza ekologikoak ere lagundu beharko luke ingurune ez-toxiko bat lortzen. Horregatik, era guztietako pestizidak, ongarriak, hormonak eta abar erabiltzea saihesten du. Baina hori ez da guztiz egia, ekoizpen ekologikoak kimikoki sintetizatutako pestizidak erabiltzea soilik debekatzen baitu; Besteak beste, kobrea bezain kutsagarria den material bat erabiltzea ahalbidetzen du, ongarri eta bareak kontrolatzeko ongarri eta tratamendu funtzioa duena.
Ekoizpen ekologikoari dagokionez, produktibitate-tasa baxua du ohiko ekoizpenarekin alderatuta; landatutako azalera bererako, nekazaritza ekologikoak elikagaiak %20 gutxiago ekoizten ditu. New Scientist ek artikulu bat argitaratu zuen, errendimendu berdina izanik, berotegi-efektuko gasen isurpena handiagoa zela ekoizpen organikoan, beharrezkoa zen uraren eta olioaren kontsumoaren ondorioz.
Ondorioz, frogatu baino gehiago dago arazo handienak nekazaritza ekologikoaren printzipioak praktikan jartzean sortzen direla. Elikagai mota honek dituen ezin konta ahala abantailak kontuan hartuta eta aipatutako alderdiak hobetuz, nekazaritza ekologikoa litzateke, alde handiz, alternatibarik onena eguneroko jateko orduan.