Edo zuzenagoa izango litzateke prekario deitzea 50? Japoniako “krisi nuklearra” hasi zenetik, apartekoa izan da niretzat ikustea nola suhiltzaileek, armadak eta, batez ere, lantegiko langileek beren bizitza arriskuan jartzen zuten plantako egoera larria kontrolatzeko eta, ahal bada, berdin-berdin bat saihesteko. egoera txarragoa. Kualifikazio handiko langileak izaki, lan horiek euren osasunerako eta baita etorkizuneko ondorengoen osasunerako ekar zezakeen bidesariaz jabetzen zirela irudikatzen zuen. Ezin nuen bururatu abertzaletasun eta erantzukizun kolektibo oso handia ez zekarren beste azalpenik.
Hala ere, arrazoi honek ez nau guztiz konbentzitzen. Ezin dut imajinatu gaur egungo gizarteko japoniarrak harakiri praktikatzen edo Fukushimako gamma izpien aurka abiarazterik benetako kamikaze bezala, Japoniako Gobernuak erradiaziorako baimendutako esposizio-mugak bikoiztu ostean. Komunikabide orokorrek heroi hauen oihartzuna oso sentsazionalean eta ez profesionalean oihartzun handia izan ostean, orain informazio berria ateratzen ari da, jada ez da heroiei buruz hitz egiten, baizik eta kontratu baldintza prekarioan dauden langileei buruz eta herrian “atomoaren ijitoak” izenez ezagutzen direnak. Esan nahi dut, ez heroirik edo ezer. Besterik gabe, herrialdeko auzo pobre nagusietako langileak, beharrak bultzatuta, oso lan arriskutsuak eta edozein preziotan onartzen dituztenak. Eta, antza, ez daude 50, baina hamarnaka milaka Japonian zehar.
Militarismoarekin antzeko zerbait gertatzen da. Oso “lan” erakargarria da hilkor gehienentzat. Jakina da AEBetan gehiengo beltza duten auzoetan eta Erdialdeko Hego Amerikakoetan egiten dela kontratazioa batez ere. Eta urrutirago joan gabe, Espainiako armadak bere lerroetan integratzen ditu ekuadortar asko, armadan “aurrera egiteko” gaitz txikiagoa ikusi dutenak.
Ez naiz energia nuklearraren beraren aurkako argudiorik egiten saiatzen. Uste dut gaur egun lan prekarietatea sektore gehienetan dagoen minbizia dela. Harrigarria dena da hain modu orokorrean egon daitekeela energia nuklearraren sektorea bezain espezializatutako sektore batean eta munduko hirugarren ekonomian. Galdetzen dut zein da beste herrialdeetako energia nuklearreko langileen egoera? Bide batez, Espainian antzeko zerbait aurkitzen dugu zentral nuklearretik gertu dauden herrietan bizi diren jendea entzuten dugunean zentralarekin hobeto bizi direla esaten dutenean, orain liburutegi bat edo bide berria dutelako.