Nola eragiten dute unibertsitateek beren ingurune lokalean? Erronka: unibertsitatea, industria eta talentua konektatzea
Adostasun zabala dago unibertsitateek lurraldeen garapenean betetzen duten paper garrantzitsuari buruz. Premisa horretatik abiatuta, gobernu askok goi mailako hezkuntza-erakundeen ikerketa-gaitasunetan inbertsioa handitu dute. Helburua argia da: inbertsio horrek lehiakortasuna eta ongizate lokala handitzea. Hala ere, azken ebidentziek erakusten dute harreman hori ez dela automatikoki gauzatzen, behintzat tokian-tokiko mailan.
Andrés Rodríguez-Pose (London School of Economics) eta Han Wang (University of Southampton) ikertzaileek egindako azterlan batek Suediako unibertsitate-sistemaren kasua aztertzen du. Sistema horrek finantzaketa publiko handia eta lehen mailako estandar zientifikoak ditu ezaugarri. Ikerketaren ondorioa, ordea, esanguratsua da: gaitasun zientifikoak indartu arren, Suediako unibertsitateek ez dute eragin ekonomiko positiborik sortu beren ingurune hurbilean. Ez da loturarik ikusten ikerketaren eta tokiko errentaren artean. Izan ere, zenbait kasutan, harremana alderantzizkoa da: ikerketa-gaitasun handiagoa, errenta-maila txikiagoa.
Ondorio horiek erakusten dute beharrezkoa dela unibertsitateen eta tokiko industriaren arteko loturak sendotzea. Berrikuntza-gaitasuna eta ezagutza-transferentzia funtsezkoak dira. Nabaria da unibertsitateko ikerketen emaitzen eta enpresa lokalen premia zehatzen arteko desoreka.
Beste funtsezko elementu bat talentuaren prestakuntza eta garapena da. Izan ere, giza kapitala kontuan hartzen denean, unibertsitate-ikerketaren eragin negatiboak arindu egiten dira. Hala, akademiaren eta tokiko ekoizpen-ehunaren arteko deskonexioari gehitu behar zaio garun-ihesa, eta horrek ahuldu egiten du erakunde horien ahalmen eraldatzailea.
Nola gainditu oztopo horiek? Alde batetik, ikerketa eta irakaskuntzaren arteko oreka handiagoa sustatuz, unibertsitateek giza kapitala indartu eta garun-ihesa saihestu dezaten. Bestetik, unibertsitate–enpresa lankidetza indartuz, proiektu partekatuak piztuko dituzten mekanismoen bidez eta komunikazioa erraztuko duten plataforma bidez.
Unibertsitate–Industria loturak sendotzea: Erresuma Batuko University Enterprise Zones (UEZ)
Oztopo horiek gainditzeko gida izan daitekeen esperientzia bat dira Erresuma Batuko University Enterprise Zones (UEZ). 2013an Gobernuak abiaraziak, eta unibertsitateek zein tokiko agintariek kofinantzatuak, UEZak berrikuntza-distritu gisa diseinatzen dira: bertan, campusak laborategiak, bulegoak eta azelerazio-zerbitzuak partekatzen ditu start-up eta teknologia-enpresa txiki eta ertainekin. Logika sinplea da: jarduera enpresariala fisikoki unibertsitatearen perimetroan kokatzea, ikerketa lehen unetik merkatura bideratzeko, eta hori egitea inguruko estrategiarekin lerrokatutako sektoreetan. Politika ofizialak berak definitzen ditu UEZak: “Unibertsitatea eta enpresa elkarrekin aritzen diren eremu zehatzak, tokiko hazkundea eta berrikuntza bultzatzeko”.
UK Research and Innovation erakundearen ebaluazio intermedio baten arabera, ereduak balioa gehitzen dio inkubazio-ekosistemari eta inbertsio pribatuaren iritsiera bizkortzen du. Bristolgo University of the West of England-eko Future Space kasuak argi erakusten du hori: lehen bost urteetan ehun enpresa baino gehiago lagundu zituen eta 17 milioi libra inguru sortu zituen tokiko ekonomiari. Azken handitzeari esker, 70 konpainia hartu ahal izango ditu, errobotikan, osasun digitaleko arloetan edo teknologia berdeetan.
Gakoetako bat pizgarri gurutzatuetan dago: irakasleek industriarekiko harremanak aitortuta ikusten dituzte; start-upek unibertsitateko ekipamendu aurreratuak eta graduatuen talentua eskuratzen dute; tokiko administrazioek, berriz, berritze ekonomikorako tresna zuzen bat. Hiruko lerrokatze horrek erakusten du ezagutza-transferentzia ezin dela “lotura-bulego” periferikoetan utzi, baizik eta akademiaren gobernantzan bertan txertatu behar dela.
Ondorioa: Unibertsitate-bikaintasunetik garapen lokalera — Campusa eta lurraldea konektatuz
Ondorio gisa, goi mailako unibertsitate-sistema bikaina lortzea helburu laudagarria da, baina ez du bermatzen bere horretan garapen lokal handiagoa. Horretarako, ikerketa eta irakaskuntzaren arteko oreka bilatzea, talentua atxikitzea eta tokiko industriarako loturak sendotzea ezinbestekoa da. Erresuma Batuko University Enterprise Zones bezalako ekimenek —enpresa campusera hurbiltzea, azpiegiturak partekatzea eta interesak hasieratik lerrokatzea ahalbidetzen dutenek— esperientzia baliotsuak eskaintzen dituzte. Antzeko formulak, testuinguru bakoitzera egokituta, urrats erabakigarria lirateke lurralde-izaera handiagoa lortzeko bidean.
